![](/media/lib/489/n-cms-e20f3dff7fe8e51469a8509012015af1.jpg)
Wielki Zderzacz Hadronów zarejestrował tajemniczą cząstkę X
7 lutego 2022, 16:41W plazmie kwarkowo-gluonowej – stanie materii, jaki istniał przez ułamki sekundy po Wielkim Wybuchu – uzyskanej podczas zderzeń ciężkich jonów w Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC) zauważono tajemniczą cząstkę X złożoną z czterech kwarków. Sama cząstka nie jest niczym nowym – po raz pierwszy została zarejestrowana w 2003 roku w japońskim eksperymencie Belle – jednak pomimo upływu lat naukowcy wciąż nie rozumieją jej natury
![](/media/lib/485/n-2021-a3a695ef1f402d40b5b3f303b7d6d93a.jpg)
To, co najważniejsze. Nasz subiektywny przegląd osiągnięć naukowych minionego roku
4 stycznia 2022, 17:45Nowy gatunek człowieka, polska mumia w ciąży, regeneracja (niemal) całego ciała czy pierwszy lot śmigłowcem na innej planecie to przykłady nielicznych fascynujących badań i osiągnięć naukowych, o których poinformowaliśmy w minionym roku. Oto nasz subiektywny wybór tego, co najbardziej interesujące i najważniejsze w nauce 2021. Dla zainteresowanych bardziej szczegółowym poznaniem tematu publikujemy odnośniki do naszych oryginalnych informacji.
![](/media/lib/484/n-teleskopwebba-336a81cde0fdb120f6c6441a0897f58c.jpg)
Największy w historii i najważniejszy od 30 lat – dzisiaj startuje Teleskop Kosmiczny Jamesa Webba
25 grudnia 2021, 09:08Dzisiaj pomiędzy godziną 13:20 a 13:52 czasu polskiego ma odbyć się start rakiety Ariane 5, która wyniesie Teleskop Kosmiczny Jamesa Webba (JWST). Będzie to największy w historii i najważniejszy od 31 lat, od czasu wystrzelenia Teleskopu Hubble'a, instrument naukowy umieszczony przez człowieka w przestrzeni kosmicznej. Wbrew powszechnemu mniemaniu Teleskop Webba nie ma zastąpić Hubble'a, a go uzupełnić
![](/media/lib/484/n-planetaswobodna-04f907a38071438e1eb73ab58c185f2c.jpg)
Zidentyfikowali dziesiątki planet swobodnych. W Drodze Mlecznej mogą ich być miliardy
23 grudnia 2021, 12:47Naukowcy skupieni wokół projektu COSMIC-DANCE poinformowali o odkryciu od 70 do 170 nieznanych dotychczas planet swobodnych (FFP – free-floating planet), czyli takich, które nie są powiązane z żadną gwiazdą i samotnie wędrują przez przestrzeń kosmiczną. Odkrycia dokonali w jednym z najbliższych obszarów gwiazdotwórczych, asocjacji Skorpiona-Centaura.
![](/media/lib/483/n-tetraneu-aeb04fc47567e107c876c0faf0d85fc7.jpg)
Odkryli sygnał z tetraneutronu?
15 grudnia 2021, 08:25Fizycy zgadzają się co do tego, że nie istnieje cząstka złożona z samych protonów. Jednak od ponad 50 lat szukają cząstki składającej się z więcej niż 2 neutronów. Naukowcy z Uniwersytetu Technicznego w Monachium poinformowali właśnie, że przeprowadzone przez nich eksperymenty wykazały na możliwość istnienia tetraneutronu, hipotetycznej cząstki złożonej z czterech neutronów. I nie są pierwszymi, którzy na istnienie takiej cząstki wskazują.
![](/media/lib/482/n-pulpod-b9c7cf7632276992cd4f6750afac9481.jpg)
Przez 16 lat prowadzili superprecyzyjny test teorii Einsteina
14 grudnia 2021, 07:39Po 16 latach badań opublikowano wyniki eksperymentu, który miał poszukać luk w ogólnej teorii względności Einsteina. Teorię poddano testom w ekstremalnych warunkach, wykorzystując w tym celu parę pulsarów, które obserwowano przez siedem różnych teleskopów. Teraz, na łamach Physical Review X naukowcy informują o zaobserwowaniu nowych zjawisk relatywistycznych
![](/media/lib/481/n-biochemist-8de171f0364f367ea58676f9f8d9a463.jpg)
Polski naukowiec: bakterie z Antarktyki mogą pomóc w ratowaniu raf koralowych
6 grudnia 2021, 06:41Michał Styczyński z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego odkrył, że bakterie z Antarktyki wytwarzają naturalną substancję z grupy melanin. Można by ją wykorzystać w kremach z filtrem UV, zastępując syntetyczny oksybenzon, który przyczynia się do wymierania koralowców. Środek ten zaburza gospodarkę hormonalną parzydełkowców, uniemożliwiając im rozmnażanie się.
![](/media/lib/480/n-dartstart-a4ebb9e727cf234b54eef92a20ec29b8.jpg)
Wystartowała pierwsza misja obrony Ziemi. W przyszłym roku uderzy w asteroidę.
24 listopada 2021, 10:52Dzisiaj o godzinie 7:21 czasu polskiego z Vandenberg Space Force Base w Kalifornii wystartowała DART (Double Asteroid Redirection Test), pierwsza w historii misja, której celem jest sprawdzenie technologii obrony Ziemi przed asteroidami. W jej ramach pojazd kosmiczny zderzy się z asteroidą. Celem testu jest lekka zmiana orbity asteroidy i zbadanie tej zmiany za pomocą naziemnych teleskopów.
![](/media/lib/480/n-swiatynian-31b064baa48a39d92a039bd35077e41a.jpg)
Zaginiona świątynia słońca znaleziona przez polsko-włoską grupę badawczą
20 listopada 2021, 09:06Faraonowie z V dynastii wybudowali 6 świątyń słońca. Świątynie te, w przeciwieństwie do piramid, miały nadawać boskiego blasku wciąż żyjącemu władcy. Legitymizował on w ten sposób swoje rządy jako syn boga Re. Dotychczas znaleziono dwie takie budowle. Polsko-włoski zespół archeologów poinformował o odkryciu trzeciej
![](/media/lib/479/n-palce-7221e308a3b0428eb06997aac0dbba94.jpg)
Żadna część ciała nie przyspiesza szybciej niż strzelające palce
18 listopada 2021, 12:42Najstarsze znane przedstawienie w sztuce strzelania palcami pochodzi ze starożytnej Grecji z roku około 300 przed Chrystusem. Gest ten do dzisiaj nie wyszedł z użycia. Wręcz przeciwnie, trafił do popkultury. A filmie Avengers: Infinity War gest ten wykorzystuje superzłoczyńca Thanos. Zainspirowani filmem naukowcy z Georgia Institute of Technology (GaTech), postanowili zbadać fizykę strzelania palcami oraz rolę, jaką w geście tym odgrywa siła tarcia.